BİYOMEDİKAL MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ LABORATUVAR YÖNERGESİ

1. Laboratuvarda çalışılacak olan öğrencilere sorumlu öğretim üyesi tarafından laboratuvar kuralları anlatılmalı veya belirli dönemlerde Laboratuvar Güvenliği Semineri, Cihazların Kullanım Semineri düzenlenerek öğrenciler bilgilendirilmelidir. (Sorumlu öğretim üyesi ders uygulaması için dersi veren öğretim üyesi, bitirme çalışmaları için öğrencinin danışmanıdır.)
2. Öğrencilere laboratuvar Laboratuvar Güvenliği ve Çalışma Kurallarını içeren Laboratuvar Yönergesini okuduğunu ve anladığını belirten form (Form LF 1)   imzalatılmalıdır.
3. Bölüm bünyesinde bulunan laboratuvarlarda çalışacak olan Öğretim Elemanlarının, öncelikle Bölüm web sayfasında bulunan Laboratuvar Kullanım Formu’nu  (Form LF 2) doldurması gereklidir. Haftalık olarak bu formlar ilgili laboratuvar sorumlusuna imzalatıldıktan sonra Bölüm Başkanlığına teslim edilecektir.
4. Hafta içi mesai saatleri dışında ve hafta sonları laboratuvarlardan sorumlu öğretim üyesinin yazılı izni olmadan ve gerekli dilekçe doldurulmadan öğrencilerin laboratuvarlarda çalışmaları yasaktır.
5. Ortak kullanılan cihazların tümü işlevleri bitirildikten sonra düzgün bir şekilde kapatılıp diğer kullanıcıya hazır halde bırakılmalıdır.
6. Laboratuvarda bulunan herhangi bir cihazın kullanılması durumunda, ilgili cihazı kullanan öğretim elemanı ve/veya öğrenci, cihaza ait kullanıcı “Laboratuvar Cihaz Kullanım Bilgileri” (Form LF 3) dökümanında istenilen bilgileri yazması gerekmektedir.
7. Cihazların yerleri laboratuvar sorumlusuna sorulmadan değiştirilmemelidir. Başka bölüme verilmemelidir.
8. Kimyasal malzemelerin yerleri değiştirilmemeli üzerinde yazan koda göre ilgili yere konulmalıdır. Kodların başlangıç ve sonu ilgili rafta görülür şekilde olmalıdır. Buzdolabında olması gereken kimyasal maddeler dışarıda bırakılmamalıdır. Malzemelerin genel listesi laboratuvarda liste olarak yer almalıdır.
9. Laboratuvar malzemelerinin (pipetler, beherglas, mezür, erlenmayer, cam balon, deney tüpleri, pedri kapları vb.) kullanım işlevi bittikten sonra gerekli temizliği yapılıp yerlerine kaldırılmalıdır. Malzemeler karışık farklı yerlere konulmamalıdır.
10. Belirli periyotlarda gerekli cihazların temizliği ve kontrolü sağlanmalıdır. (ph-metre, etüv, otoklav, vb.).
11. Laboratuvarda yer alan cihazların bazılarında mecburi şifre koruması bulunmakta olup cihazın üzerinde asılmış olan kullanım talimatlarında şifre gibi kullanım bilgileri bulunmalıdır.
12.  Ders uygulamasında gerçekleşecek deney föyünde öğrencinin kullanacağı malzeme, araç-gereç ve kimyasallar belirtilmeli, öğrenciler bunların dışında hiçbir malzemeyi ilgili dersin öğretim üyesinden izin almadan kullanmamalıdır.
13. Laboratuvarda önlük giymeden girilmemelidir. Palto, ceket, çanta vb. kişisel eşyaların laboratuvara getirilmemelidir. Laboratuvar önlüğünün önü kapalı olmalıdır. Önü açık önlükle çalışmak tehlikelidir.
14. Laboratuvarda çalışıldığı sürece çalışmanın özelliğine göre gözlük, yüz maskesi, eldiven vb. gözü ve cildi koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır.
15. Kimyasal madde dökülmesine ve cam kırıklarına tedbir olarak mümkünse kapalı ayakkabı giyilmelidir.
16. Uzun saçlar, sallantılı takılar ve bol elbiseler laboratuvar ortamında tehlikeye yol açacaklarından dolayı; uzun saçlar arkada toplanmalı, sallantılı takılar çıkarılmalı, bol elbise giyilmemelidir.
17.  Laboratuvar terk edilirken kullanılan malzemeler, deney düzeneği ve deney tezgâhı kullanıma uygun şekilde bırakılmalıdır. Laboratuvardan çıkmadan önce kullanılmayan cihazlar, musluklar, pencereler kapatılmalı, gereksiz ışıklar söndürülmelidir.
18. Laboratuvarlarda kullanılacak cihazların önce kullanım kılavuzları okunmalı ve tehlike arz edecek hususlar için gerekli önlemler alınmalıdır.
19. Laboratuvarda bulunan bütün kimyasallar tehlike içerirler. Bu nedenle kimyasallara çıplak elle dokunulmamalı, tadına bakılmamalı ve koklanmamalıdır.
20. Katı haldeki maddeler şişelerden daima temiz bir spatül ile alınmalıdır. Aynı spatül temizlenmeden başka bir madde içine sokulmamalıdır. Spatül ile yapılan çalışma bittikten sonra gerekli temizliği yapılıp yerine kaldırılmalıdır.
21. Laboratuvarlarda içinde kimyasal madde olan hiçbir kap etiketsiz olmamalıdır.

a. Kullanmadan önce etiket dikkatlice okunmalıdır.

b. Kimyasallar bir kaptan başka bir kaba aktarıldığında yeni kabın etiketlenmesi unutulmamalıdır.

c. Etiket üzerinde hazırlanış tarihi, saklama süresi, numune sahibi, çözeltinin/numunenin özellikleri ve diğer gerekli olabilecek bilgiler yer almalıdır.

d. Etiketsiz bir şişeye veya kaba, kimyasal madde konulmaz.

e. Ayrıca boş kaba kimyasal bir madde koyunca hemen etiketi yapıştırılmalıdır, bütün şişeler etiketli olmalıdır.

f. Üzerinde etiketi olmayan şişelerdeki kimyasal maddeler, deneylerde kesinlikle kullanılmamalıdır.

22. Bir çözeltiyi almak için kullanılan pipet farklı bir çözelti şişesine sokulmamalıdır.
23. Pipet ile sıvı çekilirken puar, pipetör v.b. cihaz kullanılmalı, asla ağız kullanılmamalıdır. Zehirli buharları ve gazları solumaktan kaçınılmalıdır. Sülfürik asit, nitrik asit, hidroklorik asit, hidroflorik asit gibi asitlerle bromür, hidrojen sülfür, hidrojen siyanür, klorür gibi zehirli gazlar içeren maddeler ile çeker ocakta çalışılmalıdır.
24. Laboratuvar ortamına kimyasal madde ve/veya numune döküldüğü takdirde derhal temizlenmeli, gerektiğinde durum bildirilmelidir.
25. Termometre, pipet vb. yuvarlanabilecek cam eşyalar, laboratuvar tezgâhı üzerine yere düşmelerini önleyecek şekilde konulmalıdır.
26. Laboratuvarda herhangi bir cihaz ilk kez kullanıldığında laboratuvar sorumlusu veya dersin öğretim üyesi bilgilendirilmeli ve kendilerinden gerekli bilgiler alınmalı, cihaz üzerine yer alan kullanım talimatları okunmalıdır.
27. Etüv veya fırın kullanırken mevcut sıcaklık ayarı değiştirilmemelidir. Etüv, fırın (kuru hava sterilizatörleri) gibi cihazlar plastik eldiven ile kullanılmamalıdır. Yüksek sıcaklıklarda çalışırken maşa kullanılmalıdır.
28. Çözücülerle yıkanan malzemeler, patlama riski nedeniyle, kurutulmak üzere etüve konulmamalıdır.
29. Numune kaplarının ve maşanın fırın (kuru hava sterilizatörleri) cidarına değmemesine özen gösterilmelidir.
30. Terazi kullanılmadığı zamanlarda kapalı ve yüksüz olmalıdır. Hassas terazi üzerine veya etrafına kimyasal madde dökülmemesine özen gösterilmelidir. Dökülen kimyasal madde fırça ile temizlenmelidir.
31. Çeker ocaklar kullanılmadan önce havalandırma sistemi çalıştırılmalıdır. Çeker ocakla çalışırken kimyasal maddeler çeker ocağın ön kısmından en az 15 cm içeriye konulmalı ve çeker ocağın camı mümkün olduğunca kapalı tutulmalıdır.
32. Sözlü veya yazılı olan bütün kurallara dikkatle uyulmalıdır.
33. Laboratuvarlarda düzeni bozacak veya tehlikeye yol açabilecek şekilde hareket edilmemelidir.
34.  Laboratuvarda yemek, içmek (su, sigara, gıda malzemelerini bulundurmak) laboratuvar ekipmanlarını bu amaçla kullanılmaması konusunda dikkat edilmelidir.
35. Kimyasal atıklar laboratuvar yönetmeliklerine uygun olarak işleme tabi tutulmalıdır.
36. Laboratuvar anahtarlarının izinsiz çoğaltılması kesinlikle yasaktır.
37. Lisans tez çalışmaları sırasında, öğrencilerin malzemelerini yerleştirmek için ilgili laboratuvarın belirli bölümüne yürütücüsü olan öğretim üyesi ile görüşmesi kaydı ile yerleştirilmelidir.
38. Lisans tez çalışmaları sırasında, öğrenciler kullandıkları dolapları ve içerisindeki malzemelerini isimlerini yazarak etiketlemelidirler. Etiketsiz şişe vb. malzemeler rutin temizlikler sırasında atılacaktır.
39. Laboratuvar çalışmaları tamamlandıktan sonra, kullanılan dolapların boşaltılması ve laboratuvar sorumlusunun ve danışman öğretim üyesi bilgilendirilmesi gerekmektedir. Bu işlemler en geç tez savunması sonrasında 1 hafta içerisinde tamamlanmalıdır.
40.  Çalışma bittikten sonra eller sabunlu su ile yıkanmalı, dezenfektan madde ile dezenfekte edilmelidir.
41. Dezenfektanlı su kullanılarak laboratuvar zemini belirli periyotlarda temizlenmesi sağlanmalıdır. Haftalık çalışma sonunda laboratuvardan ayrılırken genel dezenfeksiyon yapılmalıdır.
42. İmza Föyü hazırlanarak öğrencilerin giriş çıkışları denetime alınmalıdır. Haftalık olarak, ilgili öğretim üyeleri laboratuvarların kimler için açtıklarını “Laboratuvar Açma-Kapama Takip Çizelgesi” (Form LF 4) formunu doldurarak yazılı kayıt haline getirip laboratuvar sorumlusu tarafından Bölüm Başkanlığına gönderilecektir.

FORMLAR

LF-1

LF-2

LF-3

LF-4